Zasiłek opiekuńczy dla ojca dziecka
Proszę o informację na temat wypłaty zasiłku na opiekę nad dzieckiem w związku z zamknięciem przedszkoli, wg tzw. „spec ustawy.
Pracownica przebywa na urlopie macierzyńskim od dnia 25 lutego 2020 r. a w domu przebywa drugie trzyletnie dziecko, które uczęszcza do przedszkola a obecnie przedszkole jest zamknięte. Z uwagi na to, czy ojcu dziecka należy się ten zasiłek opiekuńczy na to dziecko z tzw. spec ustawy ?
Z tego co wiem to pierwszych kilkadziesiąt dni po porodzie urlop macierzyński należy się matce, która jest w połogu. Nadmieniam, że pracownica ta urodziła dziecko poprzez cesarskie cięcie, więc nie może się opiekować starszym dzieckiem, gdyż sama wymaga jeszcze opieki.
Proszę o jak najszybszą odpowiedź, gdyż czytałam już opinie, że ojcu dziecka nie należy się ten zasiłek, gdyż jest druga osoba, która może zaopiekować się starszym dzieckiem (zgodnie za artykułami w Kodeksie Pracy). Jednakże z uwagi na to, że poród odbył się trzy tygodnie temu, to ten zasiłek ojcu powinien się należeć, gdyż matka jest jeszcze w połogu.
Informacja jest bardzo pilna z uwagi na zatrudnienie ojca dziecka w takiej firmie, która wcześniej musi wiedzieć o nieobecności pracownika, gdyż musi odpowiednio wcześnie zawiadomić pozostałych pracowników o zmianie dyżurów.
Opinia prawna
Zgodnie z art. 34 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tj. z 2019r. poz. 645, 1590), zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. Nie dotyczy to jednak opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat.
Proszę zwrócić uwagę na pojęcie „osoby, która mogłaby zapewnić opiekę dziecku”. Taką osobą jest na pewno matka dziecka, pod warunkiem jednak, że stan zdrowia umożliwiać będzie sprawowanie opieki. Z przekazanej informacji wynika jednak, że niedawny poród uniemożliwia matce dziecka sprawowanie opieki nad starszym dzieckiem.
Z wyjaśnień Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynika, że członkiem rodziny, który może zapewnić opiekę, nie jest osoba, która:
• jest całkowicie niezdolna do pracy,
• jest chora,
• nie jest sprawna fizycznie lub psychicznie za względu na swój wiek,
• prowadzi gospodarstwo rolne,
• jest pracownikiem, który odpoczywa po pracy na nocnej zmianie,
• prowadzi działalność,
• nie jest zobowiązana do opieki na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – jeśli odmawia sprawowania opieki.
Podstawą do uznania, że pracownik choruje, jest na pewno zwolnienie lekarskie wystawione przez lekarza. Nie można jednak wykluczyć sytuacji, że pracownik przebywający na urlopie macierzyńskim (rodzicielskim) może zachorować, co nie przerywa udzielonego urlopu.
Ponieważ z ustawy o świadczeniach pieniężnych oraz z wyjaśnień ZUS nie wynika, że jedynym dokumentem potwierdzającym chorobę jest zwolnienie lekarskie, należy przyjąć, że choroba pracownika może zostać potwierdzona w każdej innej formie, np. poprzez zaświadczenie lekarskie. Tym bardziej, że pracownica nie ubiega się o wypłatę zasiłku opiekuńczego, gdyż posiada prawo do zasiłku macierzyńskiego.
W przypadku pracownicy przebywającej na urlopie macierzyńskim, wskazane jest, aby ojciec dziecka posiadał takie potwierdzenie (zaświadczenie na zwykłym blankiecie) wystawione przez lekarza, co uprawniać go będzie do otrzymania zasiłku opiekuńczego.
Z zaświadczenia musi wynikać, że matka dziecka, z uwagi na niedawny poród, nie jest w stanie sprawować opieki nad starszym dzieckiem.
W opisanej sytuacji ojciec dziecka zwolniony jest z obowiązku świadczenia pracy oraz uprawniony do skorzystania z zasiłku opiekuńczego na dziecko w wieku przedszkolnym.
Podstawa prawna:
art. 32 – 34 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych
z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tj. z 2019r. poz. 645, 1590).
Zygmunt Stanisławski
Biuro Prawne Stanisławscy
18 marca 2020r.