Urlop wypoczynkowy po zakończonym okresie zwolnienia lekarskiego od pracy
Pracownik będący na zwolnieniu lekarskim od stycznia 2013 r., złożył wniosek urlopowy, mimo nie dostarczenia orzeczenia lekarskiego o zdolności do wykonywania pracy. Czy urlop pracownikowi przysługuje?
Pracownik w przypadku choroby trwającej dłużej niż 30 dni kalendarzowych podlega kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku (art. 229 § 2 k.p.). Celem powyższych badań jest stwierdzenie, że przebyta choroba nie wpłynęła negatywnie na możliwość dalszego wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. Nawet za zgodą pracownika pracodawca nie może zezwolić na wykonywanie pracy bez przeprowadzenia kontrolnego badania lekarskiego.
Podjęcie pracy warunkowane jest przeprowadzeniem obligatoryjnego kontrolnego badania lekarskiego. W przypadku krótszych okresów niezdolności do pracy przepisy nie wymagają przeprowadzenia badań lekarskich potwierdzających zdolność do wykonywania pracy. Przyjmuje się, że w przypadku, gdy pracownik nie przedkłada kolejnego zwolnienia lekarskiego, a niezdolność do pracy trwała nie dłużej niż 30 dni, posiada on w dalszym ciągu zdolność do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Celem udzielanego urlopu wypoczynkowego jest zapewnienie pracownikowi odpoczynku. Cel ten jest zbieżny z okresem niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, w czasie którego pracownik nie wykonuje pracy, lecz odpoczywa. Na tę zbieżność zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 marca 2008r. II PK 214/07 (OSNP 2009/15-16 poz. 194) stwierdzając, że pracownik po zwolnieniu lekarskim trwającym dłużej niż 30 dni kalendarzowych, może skorzystać z urlopu wypoczynkowego bez konieczności przeprowadzania kontrolnego badania lekarskiego.
Udzielenie urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po zakończeniu niezdolności do pracy wskutek choroby jest jednak uzależnione od zgody pracodawcy, który może nie być zainteresowany, aby w tym okresie pracownik korzystał z urlopu wypoczynkowego. Przepisy nie gwarantują pracownikowi, że bezpośrednio po zakończonej niezdolności do pracy pracodawca ma obowiązek udzielenia urlopu wypoczynkowego zaległego lub bieżącego.
Trzeba w tym miejscu wykluczyć możliwość udzielenia urlopu wypoczynkowego w okresie, gdy pracownik nie odzyskał zdolności do wykonywania pracy, czyli w okresie objętym zwolnieniem lekarskim od pracy. Nie można przerwać orzeczonej niezdolności do pracy korzystając z urlopu wypoczynkowego. Gdyby doszło do takiej sytuacji, pracodawca nie może wyrazić zgody na udzielenie urlopu wypoczynkowego w czasie trwającej niezdolności do pracy. Urlop wypoczynkowy nie może być udzielony choremu pracownikowi, gdyż choroba pracownika uniemożliwia jego rozpoczęcie ( art. 165 pkt 1 k.p.), jak również przerywa udzielony urlop wypoczynkowy (art. 166 pkt 1 k.p.).
Po ewentualnym wykorzystaniu udzielonego przez pracodawcę urlopu wypoczynkowego, przed dopuszczeniem do wykonywania pracy, należy pracownika skierować na kontrolne badania lekarskie. Lekarz przeprowadzający profilaktyczne badania lekarskie musi się wypowiedzieć, czy pracownik do niezdolności do pracy trwającej ponad 30 dni oraz urlopie wypoczynkowym, jest zdolny do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. Pominięcie tego obowiązku stanowić będzie wykroczenie przeciwko prawom pracownika.
Wniosek:
Pracodawca może na wniosek pracownika, lub w okresie trwającego wypowiedzenia umowy o pracę (bez wniosku pracownika), udzielić urlopu wypoczynkowego po okresie niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni kalendarzowych, bez konieczności przeprowadzania kontrolnego badania lekarskiego. Jednak dopuszczenie do pracy po niezdolności do pracy trwającej niż 30 dni oraz zakończonym urlopie wypoczynkowym musi być poprzedzone przeprowadzeniem kontrolnego badania lekarskiego. O tym jednak, czy urlop wypoczynkowy zostanie udzielony po zwolnieniu lekarskim decyduje pracodawca. Nie dotyczy to pracownicy po zakończonym urlopie macierzyńskim oraz pracownika młodocianego w okresie ferii szkolnych.
Podstawa prawna:
- art. 165 pkt 1 k.p., art. 166 pkt 1 k.p., art. 229 § 2 k.p.
- wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 2008r. sygn. akt II PK 214/07 (OSNP 2009/15-16 poz. 194).
Zygmunt Stanisławski
8 lipca 2013r.